Doe je voordeel met de adviezen van energieconsultant Johan Sijtsma

Zo druk je de energierekening

Ruim 70 procent van de ondernemers in de tweewielerbranche maakt zich zorgen over de gestegen gas- en energierekening, zo blijkt uit de Ondernemersmonitor van BOVAG. Wat kun je als ondernemer doen? Energieconsultant Johan Sijtsma van adviesbureau Stel heeft tal van adviezen waar je gelijk mee aan de slag kunt. “De verbeterpunten bij fietsenzaken zitten met name in de hoek van verlichting, verwarming, zonnepanelen en bepaalde gereedschappen.”

Tekst Rik Booltink | Foto’s Koos Groenewold

Betere glasisolatie levert meeste op

“Veel fietsenzaken hebben een groot glasoppervlak aan de zijde van de showroom. Daar heb je door de zonne-instraling in het voor- en najaar profijt van”, vertelt Johan Sijtsma van adviesbureau Stel. “Maar in de winter is het warmteverlies in de showroom enorm. Glas isoleert namelijk slechter dan een gevelwand met een paar centimeter isolatie ertussen. Als je de gas- en elektriciteitskosten wilt terugdringen, dan kun je op dit vlak de grootste winst boeken.”
Er zijn diverse soorten glas op de markt. “Allereerst heb je natuurlijk enkel winkelglas waarmee opvallend veel winkelpanden zijn uitgerust. Daarnaast is er dubbelglas, HR-glas en HR++-glas. Het allernieuwste is vacuümglas. Het verschil zit hem in hetgeen er tussen de glasplaten zit. In het geval van gewoon dubbelglas is dat lucht. Die lucht isoleert wel, maar niet fantastisch. Bij vacuümglas zit er niets tussen, wat nog beter is qua isolatie. Keerzijde is de prijs: je praat al snel over 350 euro per vierkante meter, anderhalf tot twee keer zoveel als dubbelglas. In de wetenschap dat je doorgaans met grote glasoppervlakten te maken hebt, vervang je dat niet één, twee, drie. Maar dit nieuwe materiaal – sterk in ontwikkeling – is wel de toekomst. Je ziet het nu vooral in nieuwbouw, musea en monumentale panden. Voordeel is dat vacuümglas niet zo dik is, je plaatst het gemakkelijk in bestaande kozijnen.”

Energieconsultant Johan Sijtsma van Adviesbureau Stel

Jaarlijks bezoekt energieconsultant Johan Sijtsma van Adviesbureau Stel zo’n tweehonderd bedrijven voor een zogeheten energiescan. Fietsenzaken vormen een steeds groter aandeel in Sijtsma’s werk; sinds dit jaar is Stel namelijk verbonden aan BOVAG.

Raamfolie als alternatief voor nieuw glas

Een prima alternatief voor het vervangen van glas is het aanbrengen van raamfolies. “Kies niet voor het standaard spul van de bouwmarkt, want dat gaat niet lang genoeg mee. Laat kwaliteitsfolies plaatsen door gespecialiseerde partijen”, zegt Johan Sijtsma. “De goede folies reflecteren warmte aan twee kanten, zowel binnen als buiten. Warmte van binnen blijft dus binnen. De raamfolie reflecteert zonne-instraling in de zomer, als de zon hoog staat – dat voorkomt dat het binnen te warm wordt. Maar in de seizoenen waarin de zon in een lage hoek staat, laat de folie het zonlicht juist wel door. Dat is natuurlijk interessant, want dan hoeft de verwarming niet zo hard te branden.” 
Met name op de panden met enkel glas en dubbelglas hebben deze folies een hoog rendement. “Terugverdientijden van drie, vier of vijf jaar zijn heel realistisch met de huidige gas- en elektriciteitsprijzen. Bij HR++-glas is de businesscase er ook om de koelvraag te beperken. Alleen is die veel minder interessant; je praat al snel over terugverdientijden van vijftien tot twintig jaar.” Bijkomend voordeel van isolerende folies is dat de consument gewoon door de etalageruit kan blijven kijken; het zicht wordt namelijk slechts met twee procent beperkt. Bij zonwerende folietypes is wel sprake van zichtbelemmering. De folie spiegelt dan, net zoals bij veel grote kantoorgebouwen.

Rijwielhandel Lambert Pot in Staphorst

Vandaag is Johan Sijtsma te gast bij Rijwielhandel Lambert Pot in Staphorst. Het zou bij dit bedrijf lonen om te onderzoeken of er zonnepanelen op het pand geïnstalleerd kunnen worden. Sijtsma: “Overigens is niet ieder dak hier zomaar geschikt voor. En er zitten vanuit verzekeraarsoogpunt ook wat haken en ogen aan. Sommige isolatiematerialen van een dak zijn bijvoorbeeld niet altijd een goede combinatie met zonnepanelen erop. Daarom drukken we ondernemers altijd op het hart: ga in overleg met je verzekeraar vóórdat je panelen laat leggen.”

Check de luchtheater

Tweewielerzaken worden vaak met behulp van luchtheaters verwarmd. “En die luchtheaters worden regelmatig door een ketel gevoed. Wanneer het koppelpunt – dus daar waar de warm watertoevoer wordt onderbroken – dicht bij de heater zit, worden de buizen aan het plafond het hele jaar door warm gehouden. Je merkt het niet direct, omdat je niet zonder trap of steiger met je handen bij die buizen kunt. Maar als ik met een warmtecamera door de zaak loop, valt het direct op. Met een afsluiter direct na de ketel – die kost een paar tientjes – bespaar je zo 60 tot 80 kuub gas per maand. Dit is een heel simpele maatregel.”

De werkplaats wordt verwarmd met een airco.

De werkplaats wordt verwarmd met een airco. De temperatuur staat ingesteld op 19 graden Celcius.

Stel de CV-ketel anders in

Een andere afstelling van de CV-ketel kan een groot verschil op de gasrekening betekenen. “Wat me opvalt: bijna nergens staan ketels juist afgesteld, ook in tweewielerzaken niet”, vertelt Johan Sijtsma. “Fabrikanten van ketels stelden de temperatuur bij de meeste ketels standaard in op 80 graden terwijl je bij lagere temperaturen een hoger rendement behaalt. De ideale temperatuur hangt onder meer af van de afgifte en isolatiegraad. Wil je als ondernemer de temperatuur zelf afstellen, dus zonder hulp van een externe partij, experimenteer dan gewoon. Begin bijvoorbeeld op 70 graden. Als je het in de winter nog steeds prima warm krijgt, ga dan door naar 60 graden. Wordt je winkel niet meer warm, dan weet je: ik zit te laag.” Tegenwoordig worden ketels door fabrikanten op 65 graden afgesteld.

Zou de TL-verlichting in de winkel worden vervangen door led, dan levert dit een energiebesparing op van 30 tot 50 procent.

Controleer de compressor op lekverlies

Sijtsma adviseert om zo nu en dan naar de luchtcompressor(en) in de werkplaats te kijken. “Controleer deze op lekverliezen. Heb je een compressor van twee of drie kilowatt, dan gaat het verlies niet heel hard. Pas vanaf een kilowatt of zes merk je dat het verlies ten koste gaat van het rendement. Maar natuurlijk, voor elke compressor geldt dat het zonde is om onnodig energie te verbruiken door lekverlies. Plaats bij lekkage een stuk tape over het lek. Vaak zitten de lekkages bij de koppelstukken. Ook kunnen de aansluitingen korrelen, waardoor lucht ontsnapt. De compressor moet dan extra werken.” Andere tools en gereedschappen in de werkplaats zijn geen grote energieverbruikers. 

Compressor

Wanneer een flinke compressor zoals deze lekt, kost dat op jaarbasis flink wat stroom. Vaak zijn het de koppelstukken en aansluitingen die lekkage vertonen.

Monteer sensoren en ledverlichting

Verlichting is in winkels een flinke energieslurper. Om die reden is het verstandig om te werken met lichtsensoren, zeker in ruimtes die minder frequent worden gebruikt. Denk hierbij aan het magazijn en de opslag. Na een tijdje schakelt het licht er automatisch uit. Het is ook verstandig om te kiezen voor ledverlichting. Sijtsma: “Vergeleken met de ‘gewone’ halogeen spotverlichting scheelt je dat 90 procent aan elektriciteitskosten. Ten opzichte van tl-verlichting is het voordeel 30 tot 50 procent. De terugverdientijd van ledverlichting is nu zo’n anderhalf jaar, als je het laat plaatsen. Doe je het zelf, dan is die tijd nog wat korter. Gelukkig hebben al veel tweewielerzaken voor tl-verlichting gekozen.”

In de ruimte waar de gebruikte fietsen staan is de verlichting altijd aan. Terwijl er overdag voldoende basislicht is dankzij de lichtkoepel. Om energie te besparen en toch voldoende licht te hebben wanneer het buiten niet licht genoeg is, zou een bewegingssensor uitkomst bieden.

Opereer gasloos

Johan Sijtsma: “Vanuit BOVAG-leden krijgen we steeds vaker de vraag: kunnen we gasloos worden? Dan gaat het niet meer om het beperken van het gasverbruik, maar om helemaal zonder gasverbruik de winkel te runnen. Bij de meeste tweewielerbedrijven is dit prima mogelijk, aangezien het verbruik van gas in de meeste gevallen enkel nodig is om de winkel en werkplaats te verwarmen. Hiervoor zijn verschillende mogelijkheden. De beste keuze hangt echter af van de isolatie, de afgifte en het gebruik van het pand. Vanuit Stel kunnen we ondernemers goed helpen om hierin de juiste keuzes te maken.”

Automatische deur tegen de tocht

Tussen de verschillende ruimtes van de winkel zit een automatische deur. Hierdoor tocht het niet en blijft de warmte in de werkplaats.

De hoge energiekosten spelen ons allemaal parten. Lees hoe collega’s hiermee omgaan.